1- Türkiye Vatandaşlığının Doğumla Kazanılması Ne Demektir?

Doğumla edinilen Türk vatandaşlığı, soy bağı veya doğum yeri esasına göre kendiliğinden kazanılır. Doğumla edinilen vatandaşlık, doğum anından itibaren geçerli olur.

Soy bağı

Türkiye'de veya Türkiye dışında, Türk vatandaşı ana veya babadan evlilik birliği dahilinde doğan çocuk Türk vatandaşı kabul edilir.

Türk vatandaşı ana ve yabancı babadan evlilik birliği dışında doğan çocuk Türk vatandaşıdır.

Türk vatandaşı baba ve yabancı anadan evlilik birliği dışında doğan çocuk ise, soy bağı kurulmasını sağlayan usul ve esasların yerine getirilmesi durumunda Türk vatandaşlığını edinir.

Doğum yeri

Türkiye'de doğan ve yabancı ana ve babasından kaynaklı doğumla herhangi bir ülkenin vatandaşlığını edinemeyen çocuk, doğumdan itibaren Türk vatandaşıdır.

Türkiye'de bulunmuş çocuk aksi tespit edilmedikçe Türkiye'de doğmuş kabul edilir.

2- Türkiye Vatandaşlığının Sonradan Kazanılması Nasıl Olur?

Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen bir yabancı ülke vatandaşı, kendi Devleti çift vatandaşlığı kabul ediyorsa, T.C. Vatandaşlık Kanunda belirtilen şartları taşıması halinde yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilir.

Ancak şurası vurgulanmalıdır ki, aranan şartları taşımak vatandaşlığın kazanılmasında kişiye mutlak bir hak sağlamaz. Yani şartları sağlayan herkesin Türk vatandaşlığını kazanması diye bir durum söz konusu değildir. Çünkü kime vatandaşlık verip, kime vermeyeceği devletlerin egemenlik alanına giren bir husustur.

Başvuru için aranan şartlar Nelerdir?

Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılarda;

a) Kendi ulusal kanununa, vatansız(haymatlos) ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,

b) Başvuru tarihinden itibaren geçmişe doğru Türkiye'de kesintisiz beş yıl oturuyor olmak,

c) Türkiye'de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile doğrulamak (Türkiye’de ikamete karar verdiğini kanıtlamak için şu koşullardan bir ya da bir kaçını, gerçekleştirmek: Türkiye’de gayrimenkul satın almak. Türkiye’de işyeri kurmak. Türkiye’de yatırımlar gerçekleştirilmek. Türkiye’ye iş merkezini nakletmek. Türkiye’de çalışma izniyle bir iş yerinde çalışmak. Türk vatandaşı ile evlenmek. Türk vatandaşlığı için ailece başvuru yapmak. Daha önce Türk vatandaşlığını kazanmış olan ana, baba, kardeş ya da çocuk sahibi olmak. Eğitimini Türkiye’de tamamlamış olmak.)

ç) Tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak,

d) Toplum açısından sorumluluk duygusu sahibi, iyi ahlaklı ve güvenilir olmak,

e) Yeterli derecede Türkçe bilmek,

f) Türkiye'de geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak,

g) Ulusal güvenlik ve kamu düzeni açısından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak, şartları aranır.

Türk vatandaşlığını edinmek isteyen yabancı ülke vatandaşlarında, yukarıda sayılan koşullarla birlikte, taşıdıkları devletin vatandaşlığından çıkma şartı da aranabilir. Bu takdirin kullanılmasına ilişkin esasların tespiti Bakanlar Kurulunun yetkisindedir.

Aşağıdaki dosyalar reddedilmektedir:

Aşağıda durumu belirtilen kişilerin dosyası, başvurulan yerdeki Valilik tarafından reddedilir. . Yasal oturum izni olmaksızın veya yasal olmakla birlikte Türkiye’de yerleşme niyetini göstermeyen kişiler

. Sığınma veya iltica başvurusu yapanlar

. Sığınmacı durumunda Türkiye’de yaşayanlar

. Öğrenim amaçlı ikamet eden öğrenciler

. Turistik amaçlı ikamet eden yabancılar

. Öğrenim gören çocuğuna refakat amaçlı ikamet eden kişiler

. Tedavi amaçlı ikamet edenler

. Herhangi bir suçtan dolayı yargılaması devam eden veya hükümlü ya da tutuklu olan kişiler

Başvuru Süreci Nasıl İlerler?

Dosyası eksiksiz ve şartlara uygun olarak hazırlanmış olan kişilerin soruşturması il emniyet müdürlüğünce yapılır. Soruşturması süreci sona eren yabancının dosyası Valiliğe iade edilir ve Valilik de dosyayı Komisyona gönderir.

Komisyon, başvuru sahibinin, yukarıdaki şartların tümünü karşılayıp karşılamadığını, dosya üstünde incelemek ve karşılıklı mülakat gerçekleştirmek suretiyle tespit eder. Başvuru sahibinin ailevi durumu da bu mülakat sırasında incelenir ve Türk soylu olup olmadığına da dikkat edilir. Sağır ve dilsizlerin mülakatı kendi işaret dillerinde bir mütercim yardımıyla veya okur-yazar ise yazmak usulüyle gerçekleştirilir.

Komisyonun kararı olumlu olursa dosya Bakanlığa, karar olumsuz ise dosya Valiliğe gönderilir.

Türk vatandaşlığının kazanılmasında istisnai haller Nelerdir?

Ulusa güvenlik ve kamu düzeni açısından engel teşkil edecek bir hali olmamak kaydıyla T.C. İçişleri Bakanlığı’nın teklifi, T.C. Bakanlar Kurulu’nun kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.

a) Türkiye'ye endüstriyel tesisler getiren veya ilmi, teknolojik, iktisadi, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti olan ya da olacağı düşünülen ve ilgili Bakanlıklar tarafından kendileriyle ilgili gerekçeli öneride bulunulan kişiler.

b) Vatandaşlığa geçirilmesi mecburi görülen kişiler.

c) Göçmen kabul edilen kişiler.

Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla kazanılması nasıl gerçekleşir?

Bir Türk vatandaşı ile evlenmek, kişiye Türk vatandaşlığını kendiliğinde kazandırmaz. Ancak bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olan ve evliliği devam eden yabancılar Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda bulunabilir. Başvuru sahiplerinde;

a) Aile birliği dahilinde yaşama,

b) Evlilik birliği ile örtüşmeyecek faaliyetlerde bulunmama,

c) Ulusal güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama, şartları aranır.

NOT: . Başvurudan sonra Türk vatandaşı eşin vefatı halinde, evliliğin devamı koşulu aranmaz.

. Evlenme yoluyla Türk vatandaşlığını edinen yabancılar evlenmenin butlanına (sona ermesi) karar verilmesi halinde, evlenmede iyiniyetli iseler Türk vatandaşlığını korurlar.

. Herhangi bir suçtan dolayı yargılaması devam eden, hükümlü ya da tutuklu olanlar başvuramaz.

. Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancının eşi, Türk vatandaşlığını sonradan kazanmış ise; evlilikte geçen sürenin hesaplanmasında, bu eşin Türk vatandaşlığını kazanma tarihi esas alınır.

Evlenme Yolu ile Vatandaşlık Kazanma Başvurularında İstenen Evrak Nelerdir?

. İsteği açıklayan dilekçe.

. Türk vatandaşı eşe ait Mernis sisteminden alınan nüfus kayıt örneği.

. Pasaport veya benzeri belge, vatanı yoksa temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belge.

. Kişinin kimlik bilgilerini gösteren doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği gibi belge.

. Yerleşim yeri Türkiye’de bulunuyor ise en son tarihli oturum izni belgesi.

. Herhangi bir suç nedeniyle hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı bulunuyor ise bunun onaylı bir örneği.

. Kişinin kimliğinde yalnızca doğum yılı olup, ay ve günü kayıtlı değil ise, doğum tarihinin tamamlanması için ülkesinin ilgili makamlarından alınmış belge, bu belgenin edinilememesi durumunda ise 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 39. maddesi uyarınca işlem yapılmasını kabul ettiğine dair imzalı beyanı.

. Hizmet bedelinin Maliye'ye yatırıldığını gösteren makbuz.

Türk vatandaşlığının evlat edinilme ile kazanılması nasıl olur?

Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen reşit olmayan kişi, ulusal güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir durumu olmamak kaydıyla, karar tarihinden itibaren Türk vatandaşlığını edinebilir.

Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile kazanılması nasıl olur?

Kanunun 27. maddesi uyarınca ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeden çocuklar reşit olmalarından itibaren üç yıl içinde (18-21 yaşlar arası) seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanabilirler. ​

Türk Vatandaşlığının Türkiye’de Yatırımlar Yapılması Usulüyle Kazanılması hangi şartlarda gerçekleşir?

Yabancıların Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını kazanması yöntemlerine 12 Ocak 2021 tarihi itibariyle yeni bir yöntem daha eklenmiştir.

Anılan tarihte Resmi Gazete’de yayınlanan yeni düzenlemeye göre, aşağıdaki koşullardan herhangi birini karşılayan yabancılar ülke vatandaşları, ilgili Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlığını kazanabilir:

. Asgari 2 milyon ABD doları tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Ekonomi Bakanlığınca tespit edilen

. Asgari 1 milyon ABD doları tutarında taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın aldığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca tespit edilen

. Asgari 100 (Yüz) kişilik istihdam oluşturduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit edilen

. Asgari 3 milyon ABD doları tutarında mevduatı üç yıl tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilen

. Asgari 3 milyon ABD doları tutarında devlet borçlanma araçlarını üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı Hazine Müsteşarlığınca tespit edilen

3- Türk vatandaşlığından çıkma hangi durumlarda gerçekleşir?

Türk vatandaşlığından çıkmak için izin isteyen kişilere aşağıdaki şartları taşımaları halinde Bakanlıkça çıkma izni veya çıkma belgesi verilebilir.

a) Reşit ve ayırt etme gücüne sahip olmak.

b) Yabancı bir ülke vatandaşlığını edinmiş olmak veya edineceğine ilişkin ikna edici belirtiler bulunmak.

c) İşlediği bir suç veya askerlik nedeniyle aranan kişilerden olmamak.

ç) Hakkında herhangi bir mali ve cezai tahdit bulunmamak.

4- Türk vatandaşlığını kaybettirme nasıl olur?

Aşağıda belirtilen eylemlerde bulundukları resmi makamlarca saptanan kişilerin Türk vatandaşlığı, İçişleri Bakanlığı'nın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile kaybettirilebilir.

a) Yabancı bir devletin, Türkiye'nin menfaatlerine aykırı herhangi bir hizmetinde bulunup da bu görevi bırakmaları kendilerine yurt dışında dış temsilcilikler, yurt içinde ise mülki idare amirleri tarafından bildirilmesine rağmen, üç aydan az olmamak üzere, uygun bir süre dahilinde kendi arzusu ile bu görevi bırakmayanlar.

b) Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin herhangi bir hizmetinde -Bakanlar Kurulunun izni olmaksızın- kendi arzusuyla çalışmaya devam edenler.

c) İzin almaksızın yabancı bir devlet için gönüllü olarak askerlik yapanlar.

5- Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile kaybı nasıl gerçekleşir?

Aşağıda durumları belirtilenler, reşit olmalarından itibaren üç yıl içinde Türk vatandaşlığından ayrılabilirler.

a) Ana ya da babadan kaynaklı soy bağı nedeniyle doğumla T.C. vatandaşı olanlardan, yabancı ana veya babanın vatandaşlığını doğumla veya sonradan edinenler.

b) Ana ya da babadan kaynaklı soy bağı dolayısıyla Türk vatandaşı olan kişilerden, doğum yeri esasına göre yabancı bir devlet vatandaşlığını kazananlar.

c) Evlat edinilme yoluyla Türk vatandaşlığını kazananlar.

ç) Doğum yeri şartını karşılayarak Türk vatandaşı oldukları halde, sonradan yabancı ana veya babasının vatandaşlığını kazananlar.

d) Herhangi bir şekilde Türk vatandaşlığını kazanmış ana veya babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazananlar. Yukarıdaki şartlar gereğince vatandaşlığın kaybı ilgiliyi vatansız kılacaksa, seçme hakkı kullanılamaz.

6- Çok Vatandaşlık Ne Demektir?

Türk vatandaşlık mevzuatı birden fazla vatandaşlığa izin vermektedir. Bu çerçevede, herhangi bir nedenle yabancı bir ülke vatandaşlığını kazanan kişilerin, buna ilişkin belgeleri ibraz etmeleri ve yapılacak araştırma sonucunda kayden aynı kişiler olduklarının saptanması halinde, nüfus aile kütüklerindeki kayıtlarına çok vatandaşlığa sahip olduklarına dair bildirimde bulunulur.

7- Vatandaşlık işlemlerinde başvuru makamı ve yöntemi nasıldır?

Türk vatandaşlığının kazanılması ve kaybına ilişkin başvurular Türkiye içinde ikamet edilen yer Valiliğine, Türkiye dışında ise Türkiye'nin Dış Temsilciliklerine bizzat veya bu hakkın kullanılmasına ilişkin vekâletname ile yapılır.

Bilgi ve belge istenmesi: Vatandaşlık işlemlerine ilişkin inceleme ve araştırmalarla ilgili bilgi ve belgeler, kamu kurum ve kuruluşlarınca gecikmeksizin verilir.

Maddi hataların düzeltilmesi: Alınan kararlarda maddi bir hata bulunduğu sonradan tespit edilirse, kararı veren makam tarafından düzeltme veya değiştirme kararı alınır.

Tebligat: Türk vatandaşlığının kazanılmasına ve kaybına ilişkin kararlar ilgiliye ve başvuru makamlarına bildirilir. Kaybettirme kararları ise Resmi Gazete’de yayımlanır ve yayımlandığı tarihte tebliğ edilmiş sayılır.

Vatandaşlık Başvurusu İçin İstenen Evraklar

. İsteği açıklayan dilekçe

. Pasaport veya benzeri bir belge

. Doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği. Evli ise eş ve çocuklarının aile bağını kanıtlayan nüfus kayıt örneği veya benzeri bir belge.

. Medenî hal belgesi ve evli ise evlenme cüzdanı, boşanmış ise boşanma ilamı, dul ise de eşine ait ölüm belgesi.

. Türk vatandaşı birinci veya ikinci derece yakınları var ise bu bireylere ait başvuru makamlarınca Mernis sisteminden alınan nüfus kayıt örneği.

. Sağlık Bakanlığınca verilen sağlık raporu.

. Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini temin ettiğine dair, gelirini veya mesleğini kanıtlayan çalışma izni, vergi levhası, taahhütname veya benzeri belge.

. Başvuru tarihinden geçmişe doğru Türkiye’de kesintisiz olarak beş yıl ikamet ettiğine dair İl Emniyet Müdürlüğü'nden alınan yurda giriş ve çıkış tarihlerini gösteren belge.

. Başvuru tarihinden geleceğe doğru vatandaşlık işlemlerinin sonuçlandırılmasına yetecek süreli oturum izni tezkeresi.

. Herhangi bir suç dolayısıyla hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı bulunuyorsa, onaylı bir örneği.

. Kişinin kimlik bilgilerinde, doğum tarihinin ay ve günü bulunmuyorsa, doğum tarihinin tamamlanması için ülkesinin ilgili makamlarından alınmış belge. Söz konusu belgenin temin edilememesi halinde ise 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 39. maddesi gereğince işlem yapılmasını kabul ettiğine dair imzalı beyanı.

. Hizmet bedelinin Maliye'ye yatırıldığını gösteren makbuz.